Το Ινστιτούτο Βιομηχανικών Συστημάτων συμμετέχει στην πρωτοβουλία ReBrain Greece
Το φαινόμενο διαρροής εγκεφάλων ή Brain Drain έχει πάρει σημαντικές διαστάσεις κατά την περίοδο 2008-2016 με ένα εκτιμώμενο κόστος που υπερβαίνει τα 15 δις € σύμφωνα με υπολογισμούς της έρευνας του ΕΜΠ (2017). Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στη δαπάνη του κράτους και της Ελληνικής οικογένειας για τη μόρφωση της νέας γενιάς. Τα έμμεσα κόστη είναι προφανώς πολύ περισσότερα καθώς η φυγή ενός δυναμικού τμήματος της Ελληνικής κοινωνίας στερεί από τη χώρα τις γνώσεις και την εξειδίκευσή τους μειώνοντας περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας και ενισχύοντας φαινόμενα όπως η υπογεννητικότητα. Υπάρχει ανάγκη κατανόησης των αιτίων του φαινομένου που εν πολλοίς συμπίπτουν με αυτά της κρίσης. Η αναδιάρθρωση του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας προς την κατεύθυνση της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας με τεχνολογίες έντασης γνώσης, η καινοτομία και η δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας, είναι παράγοντες που θα μπορούσαν να ανασχέσουν και αναστρέψουν τη φυγή προς το εξωτερικό.
Η σημασία του προβλήματος επιτάσσει ρηξικέλευθες λύσεις και καινοτόμες προσεγγίσεις και δεν μπορεί να βασιστεί σε αποσπασματικές αντιμετωπίσεις. Απαιτείται συστηματική ανάλυση των παραγόντων που επηρεάζουν το φαινόμενο και εκμετάλλευση όλων των φορέων που διαθέτουν σχετική εμπειρία και γνώση που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί. Για το λόγο αυτό η ανάληψη της πρωτοβουλίας ReBrain Greece από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αποτελεί ένα σημαντικό βήμα. Έφερε γύρω από το ίδιο τραπέζι ένα μεγάλο αριθμό φορέων προερχόμενων από τον ακαδημαϊκό και ερευνητικό χώρο, τον χώρο των επιχειρήσεων και των αντιπροσωπευτικών τους φορέων, και το χώρο της δημόσιας διοίκησης σε μία αναζήτηση μέτρων και άμεσων, πρακτικών δράσεων που θα μπορούσαν να φέρουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Τέσσερεις ομάδες εργασίας σχηματίστηκαν αναλύοντας το πρόβλημα συστηματικά επικεντρώνοντας σε διαφορετικές πτυχές του.
Σύμφωνα με τον Διευθυντή έρευνας του Ινστιτούτου Βιομηχανικών Συστημάτων (ΙΝ.ΒΙ.Σ), Θ. Καλογερά, το ΙΝ.ΒΙ.Σ αποτελεί τον μοναδικό Ελληνικό ερευνητικό φορέα που εστιάζει σε προβλήματα της βιομηχανίας και των επιχειρήσεων, με θεσμική αποστολή τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής βιομηχανίας. Συμμετέχει στην πρωτοβουλία ReBrain Greece και πιο συγκεκριμένα στην ομάδα εργασίας της Σύνδεσης της Έρευνας με την Παραγωγή. Η εν εξελίξει 4η βιομηχανική επανάσταση, το βιομηχανικό διαδίκτυο των πραγμάτων, η Τεχνητή Νοημοσύνη, το Υπολογιστικό και Κατασκευαστικό Νέφος είναι μερικές από τις προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει η σύγχρονη βιομηχανία για να αντιμετωπίσει τον διεθνή ανταγωνισμό. Για το λόγο αυτό η σύνδεση ερευνητικών φορέων και βιομηχανίας είναι παράγοντας εκ των ων ουκ άνευ. Η εφαρμογή των ίδιων τεχνολογιών σε μία σειρά από τομείς πέραν της βιομηχανικής παραγωγής, όπως η γεωργία, η ενέργεια, οι μεταφορές, η υγεία, η ναυτιλία και ο τουρισμός, είναι δυνατό να αλλάξει το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας. Η ενδυνάμωση της καινοτομίας αποτελεί βασική προϋπόθεση και το μοντέλο της Ανοικτής Καινοτομίας, σύμφωνα με το οποίο η η γνώση και η καινοτομία αποτελούν συλλογικά αγαθά ενός επιχειρηματικού οικοσυστήματος παρά κάθε επιχείρησης ξεχωριστά, επιτάσσει αλλαγή κουλτούρας, συνεργασία, αλλά και βελτίωση του θεσμικού πλαισίου υποστήριξης της επιχειρηματικότητας.
Προς αυτές τις κατευθύνσεις κινούνται οι προτάσεις που έχουν ήδη διατυπωθεί από την πρωτοβουλία ReBrain Greece και άλλες που βρίσκονται υπό επεξεργασία. Σε συνδυασμό με αναγκαίες θεσμικές παρεμβάσεις ενίσχυσης της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας η πρωτοβουλία μπορεί να παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του προβλήματος.